Stosowana Analiza Zachowania
Efektywność terapii opartej na założeniach Stosowanej Analizy Zachowania (SAZ) jest potwierdzona i udowodniona licznymi badaniami naukowymi (Evidence-Based Practice - EBP). Ponadto wczesna interwencja behawioralna umożliwia osiągnięcie znaczących efektów w zakresie funkcjonowania poznawczego, społecznego oraz emocjonalnego dziecka z ASD. Istotny element to stworzenie odpowiedniego środowiska do nauki i lepszego funkcjonowania. Jest to możliwe dzięki stosowaniu spójnych, wszechstronnych oddziaływań zarówno ze strony specjalistów jak i rodziny. Dlatego tak ważna jest współpraca z rodziną podopiecznego. Musimy jednak pamiętać o tym, że „więcej”, to nie zawsze znaczy lepiej. Badania jednoznacznie pokazują, że stosowanie jednorodnego programu opartego na założeniach SAZ przynosi lepsze efekty, niż równie intensywne, ale różnorodne odziaływania (stosowanie różnych terapii, tzw. podejście eklektyczne). Zdecydowana większość technik, które w publikacjach naukowych kwalifikują się, jako efektywne, znajdują swoje fundamenty właśnie w podejściu behawioralnym.
Rodzice o terapii w IWRD
Analiza zachowania jest nauką o zachowaniu oraz czynnikach, które na nie wpływają. Gałęzią tej dyscypliny naukowej jest Stosowana Analiza Zachowania (SAZ), która wprowadza zasady ustalone i opisane w trakcie badań laboratoryjnych do naturalnego otoczenia, w którym zachowanie się pojawia (Bear, Wolf, & Rislay 1968). Jej założenia dają podstawy do efektywnego nauczania dzieci z autyzmem (i nie tylko). Rozszyfrujmy zatem tę, mogącą się wydać enigmatyczną, nazwę poprzez wyjaśnienie niektórych z charakterystycznych cech owej nauki:
-
Stosowana – badane zjawiska są bezpośrednio związane z zagadnieniami istotnymi dla społeczeństwa lub poszczególnych jego członków.
-
Analityczna – badacz powinien mieć kontrolę nad pojawieniem i niepojawieniem się określonego zachowania.
-
Zachowania – wymagająca precyzyjnego pomiaru faktycznego zachowania, które ma zostać zmienione oraz udokumentowania, że było ono zachowaniem podmiotu a nie np. obserwatora (Bear, Wolf, & Rislay 1968, za: Kozłowski, 1999).
Poniżej znajdują się przykładowe linki do źródeł potwierdzających efektywność terapii SAZ:
- Association for Science in Autism Treatment (ASAT). Specific Treatments.
- Early intensive behavioral intervention (EIBI) for young children with autism spectrum disorders (ASD), Brian Reichow 1 , Erin E Barton, Brian A Boyd, Kara Hume, 2018.
- A comparison of intensive behavior analytic andeclectic treatments for young children with autism, Jane S. Howarda, Coleen R. Sparkmanb, Howard G. Cohenc,Gina Greend, Harold Stanislaw, 2004.
- The National Autism Center. Autism Resources for Families.